Hiçbir şeyi gerçekte olduğu gibi gözlemleyemeyiz.
Her hangi bir şeyi gözlemlediğinizde onu ve herşeyi değiştirirsiniz.
Werner heisenberg'in 1927'de ortaya koydugu ilke, atom altı parçacıkların gerçek bir hassasiyetle ölçülemeyeceği ile ilgiliydi.
Einstein “Tanrı zar atmaz” vecizesini, Tanrı'ya inandığını belirtmek için değil, kuantum teorisine karşı çıkmak ve bir atomun içindeki parçacıkların düzensiz bir şekilde hareket edemeyeceği düşüncesini aktarmak için söylemişti.
Einstein'a Cevap fazla gecikmedi Niels Bohr.... o meşhur sözler ile "Tanrıya ne yapmasını söylemekten vazgeç" diyecektir.
Madde, atom, atom altı parçacıklar derken.... fizikçiler yüz yillardir maddenin en küçük yapı taşlarına eriştikce bir belirsizlikle karşılaştı, yada doğru hassas ölçümün yapılamayacağı kanıtlandı, bir şeyi ölçmek ona etki etmemiz demekti, yanında yada yakınlarında olmıydık, buda konumunu veya momentumu değşiyor, ona etki ediyorduk.
Eğer biz bir şeyi ölçmek için orada olduğumuzda başka nelerin orada olduğunu biliyor muyuz? Buda ayrı bir soru!
Atom altı parçacıklar belli bir düzende hareket ediyor mu? bunu bilemiyoruz. Atom altı fizikte bir düzen varsa o zaman inanç konusunda bir sıkıntı çıkıyor bir duzenin parçası olursak hepimiz topu bu düzene atarız:). Bir belirsizlik olma olasılığı daha mantıklı geliyor.. umarım Heisenberg yanılmıyordur.
Fizikçi değiliz işin tekniğini bir kenara bırakalım..
Parçacıklardan atomlardan daha büyük bir şey ele alalım, biz insanlar belirsiz davranıyoruz bizim nasıl davranacağımızı ne belirliyor, duygularımız, hislerimiz, düşüncelerimiz, ihtiyaçlarımız, inançlarımız v.s
Örnek olarak bir bir kedinin önüme yemek koyarsak durup yiyecektir bundan aç olduğunu anlarız, ama önüne yemek koymadığımızda yoluna devam eder, aslında yemek ile onu durdurmuş oluruz. Karşılığında aldığımız sonuç aç olduğunu anlarız, veya neleri çok yediğini, sevdiğini anlarız her süt koyduğumuzda aç olmasa da duruyorsa seviyor demektir, v.s heisenberg'in anlattığı biraz buna benziyor normalde onu yolundan çevirdik aç olduğunu anladık ama orada olmak ve bunları yapmak, orada olmadığımız da olacakları değiştirdi.
Ah bu belirsizlik ah bu kuantum bizi bitirdi... :) Newton un kimse kabul etmese de balon çıktığı, "çalışmalarının zamanında çok degerli olduğu gerçeğini bir kenara koyup saygıda kusur etmeyelim" bir çok şeyin önünü açtı fakat atom altı fizik Newton un anlattığı gibi olmadığı, insanın anlaya bileceği mantığın ötesinde olduğu, insanın varoluşu çözme yeteneği olmadığı çözse bile anlayamayacağı mantıksal olarak ispat edemeyeceği bir yere geldik.
Evren bizim gözümüzle gördüğümüz gibi değil.
Yorumlar
Yorum Gönder